Hubka Wawrzyniec (1921 – 1999)
województwo śląskie, powiat żywiecki, gmina Ujsoły, Złatna, Beskid Żywiecki
Opis
Wawrzyniec Hubka urodził 3 lipca 1921 roku się w Złatnej, beskidzkiej wsi w gminie Ujsoły. Ten żołnierz, społecznik i poeta pochodził z ubogiej rodziny. Jego ojciec Jan był drawlem, matka Maria z domu Fujak pracowała na małych gospodarstwie. Ojciec zmarł, gdy Wawrzyniec Hubka miał 5 lat, zostawiając liczną rodzinę – matka, troje rodzeństwa i przybrana na wychowanie sierota, Józefa Fujak – bez środków dożycia. Poeta ukończył 5 klas w miejscowej szkole, uczęszczając do niej praktycznie tylko jesienią i zimą. W wiosenne i letnie miesiące pomagał matce w gospodarce. Gdy ukończył 13 lat, zaczął pracować jako drwal. W czasie II wojny światowej nadal pracował w lesie nie tylko jako drwal, ale i kurier przeprowadzający rodaków na Węgry. Przez praktycznie całą okupację udawało mu się uniknąć wpadki i aresztowania. Pod koniec wojny związał się z grupą partyzancką NSZ (Narodowych Sił Zbrojnych), która po wojnie zaczęła walczyć z władzą ludową. Wawrzyniec Hubka – „Drwal”, „Góral” – należał do oddziału Antoniego Bieguna „Sztubaka” pochodzącego z Milówki, który przybył w rodzinne strony w roku 1945. W roku 1947 „Sztubak” się ujawnił, a „Drwal” wstąpił do Narodowego Zjednoczenia Wojskowego i działał w nim do końca 1948 roku. Trzy lata później, w 1951 roku, Hubka wstępuje do WRN-u (Wolność, Równość, Niepodległość). Jeszcze w tym samym roku zostaje aresztowany i skazany po rocznym na dożywocie. Sądzony był z MKK art. 86 i art. 4 – szpiegostwo i spisek. Wyrok zmieniono na 12 lat, po zastosowaniu amnestii z 1947 roku. „Góral” siedział we Wronkach i Rawiczu. Z więzienia wyszedł w październiku 1956 roku. W roku 1948 Wawrzyniec Hubka podejmuje pracę jako magazynier przy kopalni „Skoczów” w Skoczowie. Ze Skoczowa został przeniesiony do Krynicy, gdzie pracował przy wierceniu szybu „Kopalnia Zuber 3” na stanowisku pomocnika wiertacza. Pracując w kopalni, Hubka jednocześnie uczęszcza do Szkoły Mistrzów Kopalnictwa Naftowego. Udaje mu się skończyć tylko szkołę powszechną, dyplomu mistrzowskiego nie zdążył zrobić z powodu aresztowania. Z więzienia wyszedł w październiku 1956 roku. wyjeżdża na Śląsk i podejmuje pracę w Przedsiębiorstwie Płytkich Kopalń Upadowych w Budowie na Kopalni "Jęzor" koło Jaworzna. W 1958 roku wraca w rodzinne strony i podejmuje pracę w Państwowym Tartaku w Ujsołach. Tu żeni się i zaczyna działalność społeczną. Pracował przy budowie Domu Nauczyciela i rozbudowie szkoły w Złatnej. Choroba serca powoduje, że przechodzi na rentę inwalidzką. Były żołnierz obdarzony był talentem poetyckim. Pisać zaczął wiersze już w więzieniu, ale pasją stało się dopiero po przejściu na rentę. Debiutował w roku 1968 na łamach „Wieści”. Był członkiem Grupy Literackiej „Gronie” przy Towarzystwie Miłośników Ziemi Żywieckiej. Wydaje tu trzy tomiki poezji: "Moje wiersze", "Beskidzkie strony moje" i "Jesienne wrzosy". Swoje utwory publikuje również w czasopismach ogólnopolskich, regionalnych i lokalnych: „Lud”, „Wieś Tworząca”, „Życie Literackie”, „Kamena”, „Przewodnik Katolicki”, „Podbeskidzie”, „Karta Groni”. Należał również do Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Lublinie od 1971 roku. Jego poezja tematycznie ściśle związana jest z rodzinnymi stronami. Piękno rodzinnej ziemi, czar krajobrazu, miłość i szacunek do tradycji ojców, szacunek do pracy i trudu góralskiego ludu to tematy, które zawiera w swoich wierszach. Oprócz poezji Wawrzyniec Hubka zbierał i spisywał występujące w okolicach Złatnej zwyczaje, legendy i opowiadania. Swoje prace udostępnił w całości sekcji etnograficznej Uniwersytetu Łódzkiego, z którym podjął współpracę. Wawrzyniec Hubka był nie tylko cenionym poetą ludowym i znawcą kultury góralskiej, był cenionym i poważnym członkiem w swojej góralskiej społeczności. Jego urodziny obchodzone były bardzo uroczyście, a były przygotowywane tak przez młodych, jak i starszych mieszkańców Złatnej. Poetę – Żołnierza - Górala pożegnano w sierpniu 1999 roku w kościele parafialnym p.w. św. Józefa Robotnika w Ujsołach. W ostatniej drodze towarzyszyli mu, oprócz rodziny, przyjaciele z wojska i koledzy artyści oraz wierni mieszkańcy. Obecnie w Szkole Złatnej organizowany jest Konkurs Recytatorski Poezji Wawrzyńca Hubki. Wydawnictwa zbiorowe: Wieś tworząca (wybór i oprac. R. Rosiak, Lublin 1974, 1980, 1983) Gronie nasze gronie (Oprac. E. Rosner. Bielsko-Biała 1978), Spod beskidzkich groni (Oprac. E. Rosner. Bielsko-Biała 1979), Żywieckie doliny i szczyty (Żywiec 1994), Przytulone do serca (Żywiec 1996), Nasza droga 1957-1998 (Żywiec 1998). Wydawnictwa indywidualne: Moje wiersze (Żywiec 1979), Beskidzkie strony moje (Żywiec 1986), Jesienne wrzosy (Żywiec 1989), Jedna jest Polska (Żywiec 1996). E. Rosner: Literaci regionu beskidzkiego. Słownik bio- bibliograficzny, cz. 2. „Kwartalnik Metodyczny” 1982, nr 1-2, s. 12; A. Urbaniec: Wawrzyniec Hubka W: Słownik biograficzny Żywiecczyzny. Red. A. Urbaniec. T. 3. Żywiec 2000, s. 79; E. Rosner: Arkusze Literackie „Groni”. „Podbeskidzie” 1980, s. 12-13; R. Danel: Dane o gawędziarzach. Wawrzyniec Hubka. W: Tegoż: Beskidzkie opowieści ludowe. Bielsko-Biała 1979, s. 136.
Multimedia
http://mmedia.w.bibliotece.pl/b/e/b/beb18a8b3c69469a8192339586cf0f35_9fd8e15050f205a4f3274a0109d065266cafc2f6-m0
http://www.ujsoly.com.pl/upload/photos_ak/388-1-201109051117.jpg
Na podstawie
http://www.pracaunas.nazwa.pl/
http://www.zywiecczyzna.pl/
http://www.ujsoly.com.pl
Tagi
poezja, literatura,
